अंगणवाडी सेविका आणि मदतनीसावर कारवाईचा प्रस्ताव
वैजापूर, ता.19/ प्रतिनिधी -
वैजापूर तालुक्यातील एकोडीसागज गावातील अंगणवाडीतून कालबाह्य पोषण आहाराचा धक्कादायक प्रकार उघडकीस आला आहे. यामुळे संतप्त झालेल्या ग्रामस्थांनी एकात्मिक बाल विकास प्रकल्प कार्यालयात तक्रार दाखल केली आहे. या प्रकरणाची गंभीर दखल घेत प्रकल्प अधिकारी जाधव यांनी शुक्रवारी (18) अंगणवाडी केंद्राची तपासणी केली. यावेळी दोन ते चार वर्षांपूर्वीचा कालबाह्य पोषण आहाराचा साठा आढळून आला. या घटनेने गावकऱ्यांमध्ये तीव्र नाराजी पसरली असून, दोषींवर तातडीने कारवाई करण्याची मागणी जोर धरू लागली आहे.
ग्रामस्थांचा रोष आणि तक्रार
कालबाह्य पोषण आहाराचा साठा आढळल्यानंतर ग्रामस्थांनी हा साठा जप्त करून वैजापूर पंचायत समिती कार्यालयात आणला. तसेच, एकात्मिक बाल विकास कार्यालयात हा साठा ठेवून प्रशासनाच्या निष्काळजीपणावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले. शासन मुलांमधील कुपोषण रोखण्यासाठी कोट्यवधी रुपये खर्च करते, परंतु प्रशासनाच्या बेजबाबदारपणामुळे या योजनांचा लाभ गरजू मुलांपर्यंत पोहोचत नसल्याचा आरोप ग्रामस्थांनी केला आहे. स्थानिक रहिवासी सतीश शिंदे यांनी याबाबत तीव्र नाराजी व्यक्त केली. “प्रशासन मुलांच्या आरोग्याशी खेळत आहे. कालबाह्य आहार साठवून ठेवणे हे गंभीर बेजबाबदारपण आहे. शासनाच्या कुपोषणमुक्त भारताच्या प्रयत्नांना यामुळे खीळ बसत आहे,” असे शिंदे म्हणाले.
प्रशासनाच्या कार्यक्षमतेवर प्रश्नचिन्ह
शासन अंगणवाड्यांमार्फत मुलांना पोषण आहार पुरवठा करते आणि यासाठी मोठ्या प्रमाणात निधी व संसाधने उपलब्ध करून देते. मात्र, एकोडी सागज येथील या घटनेने प्रशासनाच्या कार्यक्षमतेवर गंभीर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. कालबाह्य आहारामुळे मुलांच्या आरोग्याला धोका निर्माण होण्याची भीती आहे. यामुळे स्थानिक पालकांमध्ये असंतोष आणि चिंतेचे वातावरण आहे. ग्रामस्थांनी या प्रकरणाची सखोल चौकशी करून दोषींवर कठोर कारवाई करण्याची मागणी केली आहे. तसेच, भविष्यात अशा घटना टाळण्यासाठी अंगणवाड्यांमधील पोषण आहाराच्या गुणवत्तेवर नियमित देखरेख ठेवण्याची गरज असल्याचे त्यांनी नमूद केले.
अंगणवाडी सेविका आणि मदतनीसांवर कारवाईचा प्रस्ताव
एकोडी सागज येथील अंगणवाडी केंद्रातील सेविका मंजुश्री गिताराम पुजारी आणि मदतनीस स्वाती गोरख घुले यांच्या कर्तव्यातील गंभीर त्रुटींमुळे त्यांना मानधन सेवेतून कमी करण्याचा प्रस्ताव एकात्मिक बाल विकास प्रकल्प कार्यालयाने तयार केला आहे. प्रकल्प कार्यालयाच्या माहितीनुसार, मंजुश्री पुजारी गेल्या वर्षभरापासून आजारी असल्याचे कारण देत केंद्रात अनुपस्थित आहेत. मात्र, त्यांनी याबाबत कोणतेही वैद्यकीय प्रमाणपत्र सादर केलेले नाही. तसेच, अंगणवाडी केंद्राचे कोणतेही रेकॉर्ड त्यांनी ठेवलेले नाही. दुसरीकडे, स्वाती घुले यांनी गेल्या अनेक वर्षांपासून लाभार्थ्यांचे वजन आणि उंची मोजण्याचे काम केलेले नाही. यामुळे कुपोषण निर्मूलनाचे कोणतेही प्रयत्न झाले नसल्याचे समोर आले आहे.
नोटिसांचा खुलासा नाही
बीट पर्यवेक्षकांनी यापूर्वी ४ जानेवारी, १७ जानेवारी, १ मार्च आणि १३ मे २०२५ रोजी सेविका आणि मदतनीस यांना गैरहजर राहणे आणि कामात कसूर केल्याबाबत नोटिसा बजावल्या होत्या. मात्र, या नोटिसांना कोणताही खुलासा संबंधितांनी सादर केला नाही. शासन निर्णय (१२ एप्रिल २००७) नुसार, कर्तव्यात कसूर करणाऱ्या सेविका आणि मदतनीस यांच्यावर कारवाईचे निर्देश आहेत. त्यानुसार, प्रकल्प कार्यालयाने मंजुश्री पुजारी आणि स्वाती घुले यांना सेवेतून कमी करण्याचा प्रस्ताव तयार केला आहे. हा प्रस्ताव जिल्हा कार्यक्रम अधिकारी, छत्रपती संभाजीनगर यांच्याकडे पाठवण्यात आला आहे.
प्रशासनापुढे आव्हान
या घटनेमुळे एकात्मिक बाल विकास विभागाच्या कार्यपद्धतीवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. कालबाह्य पोषण आहार अंगणवाडीत कसा राहिला, याबाबत प्रशासनाला आता उत्तर द्यावे लागणार आहे. तसेच, सुपरवायझरांनी या प्रकरणाकडे दुर्लक्ष का केले, याबाबतही प्रश्न उपस्थित होत आहेत. सात महिन्यांपासून सेविका गैरहजर असताना सुपरवायझरांना याची माहिती का नव्हती, असा सवाल ग्रामस्थांनी उपस्थित केला आहे. प्रशासनाच्या या निष्काळजीपणामुळे शासनाच्या कुपोषण निर्मूलनाच्या प्रयत्नांना खीळ बसत असल्याचे चित्र आहे.
ग्रामस्थांची मागणी आणि अपेक्षा
या प्रकरणाने गावकऱ्यांमध्ये तीव्र असंतोष पसरला आहे. प्रशासनाने तातडीने चौकशी करून दोषींवर कठोर कारवाई करावी, अशी मागणी ग्रामस्थांनी लावून धरली आहे. तसेच, अंगणवाडी केंद्रांच्या व्यवस्थापनात सुधारणा करून पोषण आहाराच्या गुणवत्तेवर नियमित तपासणी व्हावी, अशी अपेक्षा त्यांनी व्यक्त केली. प्रकल्प कार्यालयाने या प्रकरणाची सखोल चौकशी करून दोषींवर कारवाईचे आश्वासन दिले आहे. हा प्रस्ताव वरिष्ठांकडे पाठवण्यात आला असून, लवकरच याबाबत अंतिम निर्णय अपेक्षित आहे.
कुपोषण निर्मूलनाच्या प्रयत्नांना खीळ
एकोडी सागज येथील या घटनेने अंगणवाडी केंद्रांच्या व्यवस्थापनातील त्रुटी स्पष्टपणे समोर आल्या आहेत. कालबाह्य आहार, गैरहजर कर्मचारी आणि मूलभूत सेवांचा अभाव यामुळे शासनाच्या कुपोषण निर्मूलनाच्या प्रयत्नांना मोठा धक्का बसत आहे. या प्रकरणाची चौकशी पूर्ण होईपर्यंत आणि अंगणवाडी केंद्रांचे व्यवस्थापन सुधारेपर्यंत ग्रामस्थांचा रोष कायम राहण्याची शक्यता आहे. प्रशासनाने तातडीने पावले उचलून मुलांच्या आरोग्याशी संबंधित योजनांचा योग्य लाभ गरजूंपर्यंत पोहोचेल, याची खात्री करणे गरजेचे आहे.
निष्कर्ष
एकोडी सागज येथील अंगणवाडीतील कालबाह्य पोषण आहाराचा प्रकार हा प्रशासनाच्या निष्काळजीपणाचे गंभीर उदाहरण आहे. ग्रामस्थांच्या तक्रारी आणि मागण्यांना प्रशासन कशा प्रकारे प्रतिसाद देते, यावर या प्रकरणाचा निकाल अवलंबून आहे. मुलांच्या आरोग्याशी खेळणाऱ्या या गंभीर चुकांमुळे शासनाच्या विश्वासार्हतेलाही धक्का बसला आहे. यापुढे अशा घटना टाळण्यासाठी प्रशासनाने कठोर पावले उचलणे आवश्यक आहे.
0 Comments